Redactie

Renaissance Humanisme

Het woord humanitas is in de oudheid al een gebruikte term. Het betekent medemenselijkheid. Het woord humanisme stamt dan ook af van het woord humanitas. Cicero heeft hier veel over geschreven. Rond 1350-1600 ontwaakt de Renaissance. De Renaissance grijpt terug op de oudheid. Francesco Petrarca, de eerste humanist, verdiepte zich…

Heideggers kritiek op de metafysica

Metafysica betreft de wijsgerige leer welke niet geënt is op het onderzoeken van de werkelijkheid zoals wordt voorgeschoteld vanuit zintuiglijke waarneming (fysica), maar onderzoekt wat het wezen is van de werkelijkheid en wat haar constitueert. Dit is echter nimmer een vast gegeven en wordt dan ook door filosofen op diverse…

Leviathan

Door politiek filosoof Thomas Hobbes (1588-1679) ingezette naam voor de gekozen soeverein. Door bepaalde vrijheden op te geven en het recht op geweld in een sociaal contract over te dragen aan de ‘Leviathan’ zouden burgers, waarbij menselijke gevoelens en driften een grote rol spelen in de moraliteit, tegen elkaar worden…

‘Squaring the circle’

Dit voor de Renaissance wezenlijke principe verwijst naar de opvatting dat macrokosmos (de wereld) en microkosmos (de mens) en daarnaast ook geest en materie met elkaar in evenwicht moeten zijn. Om dat tot uitdrukking te brengen zouden de cirkel (het geestelijke) en het vierkant (het materiële) dezelfde omtrek (of oppervlakte)…

Renaissance

In de renaissance als historisch tijdskader (ca. 1450 – 1600) werd de noodzaak sterk gevoeld door een prominente groep mensen om terug te keren naar Aristoteles en, meer algemeen, de klassieke Grieken en Romeinen.

Passief pluralisme

Passief pluralisme betekent eenvoudig uitgedrukt de idee dat desinteresse en neutraliteit de (beste) manier is om met levensbeschouwelijke diversiteit om te gaan. “Leven en laten leven” is dan het devies. Men spréékt met andersdenkenden niet over levensbeschouwingen of het levensbeschouwelijke (of indien wél enkel met gelijkgezinden), maar tolereert elkaar ‘passief’.…

Sociology of scientific knowledge

De ‘sociology of scientific knowledge’, een meer Europese wetenschapssociologie, richt zich vooral op de content, een aspect dat in de ‘institutional sociology of science’ sterk werd verwaarloosd. De uitgangspunten van de sociology of scientific knowledge passen binnen de constructivistische perspectieven.

Metamodernisme

Metamodernisme suggereert hoe we onszelf en de beschaving voorbij modernisme en postmodernisme kunnen brengen naar een nieuw kader van betekenis en zingeving.

Actief pluralisme

Het pluralisme is een systeem dat verschillende levensbeschouwingen, culturen en politieke voorkeuren naast elkaar erkent. Deze verschillende voorkeuren hebben het recht om te bestaan en om invloed uit te oefenen op de politieke beleids- en besluitvorming.” “Actief pluralisme houdt het niet enkel bij respect voor andere visies maar overstijgt die…

Corpus Hermeticum

Het Corpus Hermeticum is een manuscript dat onder meer wordt toegeschreven aan Hermes Trismegistus. Het is een gnostisch geschrift waarin de individuele mens op zoek gaat naar openbaringen en intuïtieve inzichten in het goddelijke door middel van een religieuze benadering van de natuur en het universum (Klaas van Egmond, 2019,…