ENCYCLOPEDIE
Op deze pagina treft u een overzicht van definities, termen, en samenhangende betekenissen, die worden gebruikt in de kennisdocumenten van Katharsis Academy. De pagina wordt met regelmaat geactualiseerd.
Constructionisme
Constructionisme richt zich op het individu en diens waarheid en constructivisme op het construct gemaakt door de samenleving.
Immanent frame
Immanent frame van Taylor: Een staat waarin veel hedendaagse westerse samenlevingen zijn beland. Geen buitensluiting van alles wat met transcendentie heeft te maken, maar juist nieuwe verbindingen (en spanningen) tussen immanentie en transcendentie.
Axiale wending
De axiale wending is een wending in de richting van emancipatie, individualisme, creativiteit en verantwoordelijkheid, snelle technologische vooruitgang, wetenschap, filosofie, vrije denken en de mythos gaat over op logos. Smalle bepaling axiale cultuur: 800-200 v. chr. Brede bepaling axiale cultuur: 1400 v. Cht. – 650 n. Chr.
Metafysica
Metafysica is de wijsgerige leer die niet de werkelijkheid onderzoekt zoals ze ons gegeven wordt uit zintuiglijke waarneming (fysica), maar op zoek gaat naar het wezen van die werkelijkheid en wat haar constitueert. Als zodanig beschouwd is metafysica ook de grondslag van de wetenschappen omdat die uitgaan van een zekere aanname over de
Verisimilitude
Dit betreft de mate waarin een theorie overeenkomt met de feiten. Het begrip is afkomstig van Karl Popper.
Demarcatiecriterium
Dit betreft een criterium voor de scheiding van zinvolle en niet-zinvolle uitspraken. Karl Popper ontwikkelt het falicificatiecriterium en stelt dat dit geen ‘zinscriterium’ is, maar een demarcatiecriterium: het gaat om het opstellen van gedurfde hypothesen, die men moet trachten te weerleggen. Zinvolle uitspraken zijn dan uitspraken waarvoor de mogelijkheid tot
Structuration theory
Dit betreft een theorie over de relatie tussen agent en structuur. Structuren zijn abstracte codes of patronen die richting geven aan ons gedrag in sociale omgevingen. Structuren bestaan weliswaar buiten en onafhankelijk van een agent, maar zijn voor agenten beschikbaar als een blauwdruk voor handelen in een specifieke tijd-plaats setting.
Conflict Theory
In ‘conflict theory’, een van de vroegere benaderingen van de sociologie van wetenschappelijke kennis, wordt aandacht besteed aan de kennisrelaties tussen wetenschappers, met name de analyse van machtsverhoudingen in de wetenschap. Ook wordt ingegaan op de rol van de sociale wetenschapper als criticus van de uitkomst van wetenschappelijke conflicten.
Institutional sociology of science
De ‘institutional sociology of science’, oorspronkelijk gebaseerd op het werk van Robert K. Merton, was er vooral op gericht om te komen tot wetenschappelijke procedures gericht op het zo veel mogelijk uitbannen van vooroordelen en vooringenomenheid, met als ideaal de objectieve waardevrije wetenschap.Onderzoek richt zich op stratificatie van wetenschap over
Descriptieve ethiek
Geeft een beschrijving van de heersende moraal, met de beschrijving van zeden en gewoonten, opvattingen over goed en kwaad, verantwoord en onverantwoord gedrag en geoorloofde en ongeoorloofde handelingen.
Humanismus
In 1808 wordt door de Duitser Niethammer voor het eerst het woord ‘humanismus’ gebruikt om op een negatieve wijze een opvoedingsmethodiek aan te duiden waar veel aandacht is voor het hogere in de mens. In 1847 komt het voor het eerst in het Nederlands woordenboek voor: ‘het stelsel van opvoeding