Letterlijk: ἑρμήνευειν (hermèneuein); ‘uitleggen’, ‘vertalen’ volgens Homerus’ Hermes.
Het gaat om de studie van de interpretatie van geschreven teksten (theologie, literatuur, recht, filosofie).
Het woord slaat op Hermes, de boodschapper van Zeus in de Griekse mythologie. Hermes droeg boodschappen over aan de stervelingen en interpreteerde deze boodschappen.
Hermeneutiek betreft een methode waarbij men door middel van interpretatie tot een dieper begrip kan komen van zaken. Oorspronkelijk ging het daarbij om het begrijpen van verborgen betekenissen in mythologieën en heilige schriften.
In de middeleeuwen was de hermeneutiek bijvoorbeeld vooral van belang bij de Bijbelexegese. Uiteindelijk zou deze interpretatieve benadering ook wetenschappelijk toegepast worden. De methoden van de natuurwetenschap vinden de hermeneuticisten niet geschikt voor de menswetenschap.